متیلن بلو یک ترکیب شیمیایی رنگی است که عمده کاربردهای آن نیز بدلیل رنگ آبی تیره آن است.
متیلن بلو چیست؟
متیلن بلو ماده ای شیمیایی با فرمول شیمیایی C16H18ClN3S است. این ماده دارای رنگ آبی تیره است. این ماده با نام متیل تیونینیوم کلرید نیز شناخته می‌شود. از دیگر نام های آن می‌توان به Urelene blue، Provayblue و Proveblue نیز اشاره کرد.
متیلن بلو در ابتدا به صورت یک پودر سبز تیره است. زمانی که به صورت محلول در می آید، رنگ آن به سمت آبی تیره می رود. متیلن بلو در حالت آبدار، به ازای هر مولکول آن، 3 مولکول آب به آن متصل می شوند. متیلن بلو به ازای 10 گرم بر لیتر، دارای pH تقریبی 6 است.
روش تولید متیلن بلو
از آنجایی که متیلن بلو یک ترکیب آلی است، واکنش های تهیه آن نیز واکنش هایی آلی هستند که ممکن است کنترل روی فرآیند آنها مقداری سخت تر از واکنش های عادی و معدنی باشد. روش معروف برای تولید متیلن بلو، از طریق واکنش دی متیل 1و4 فنیلین دی آمین و سدیم تیوسولفات است. این واکنش به صورت زیر است:
کاربردهای صنعتی و پزشکی متیلن بلو
متیلن بلو کاربردهای صنعتی و پزشکی متفاوتی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد.
کاربرد متیلن بلو در شیمی تجزیه
متیلن بلو به عنوان یک اندیکاتور یا نشانگر برای واکنش های ریدوکس(redox) است. این بدین معناست که این ماده در اثر پتانسیل محیط، میتواند تغییر رنگ بدهد و تغییر رنگ آن، به نوعی یک نشانگر برای تغییر پتانسیل محیط است.
متیلن بلو زمانی که در یک محیط اکسنده قرار بگیرد، آبی رنگ است اما زمانی که در یک محیط کاهنده قرار بگیرد، بی رنگ می‌شود.
آزمایش معروف بطری آبی رنگ (با استفاده از متیلن بلو)
در این آزمایش متیلن بلو به همراه گلوکز و هیدروکسید سدیم به صورت محلول در می آیند. زمانی که بطری تکان داده شود، اکسیژن باعث اکسید شدن متیلن بلو و آبی رنگ شدن آن می‌شود. اما زمانی که تکان نمیخورد، گلوکز به آرامی باعث کاهش متیلن بلو شده و محلول داخل بطری بی رنگ می‌شود.
در نهایت، زمانی که تمام گلوگز داخل محلول مصرف شود، متیلن بلو مجددا به رنگ آبی خود باز می گردد.
استفاده از متیلن بلو به عنوان رنگ بیولوژیک
متیلن بلو میتواند در رنگ آمیزی های سلولی مورد استفاده قرار بگیرد. متیلن بلو میتواند RNA و DNA را رنگ کند. مزیتی که این رنگ دارد، این است که آسیبی به سلول وارد نکرده و همچنین در داخل زنجیره DNA و بین اسید های نوکلئیک نیز قرار نمی گیرد.
همچنین این رنگ میتواند برای ارزیابی زنده مانی برخی سلول ها نیز استفاده شود. سلول های زنده باعث کاهش یافتن متیلن بلو و بی رنگ شدن آن می شوند. این در حالی است که سلول های مرده رنگ شده و به رنگ آبی در می آیند.
همچنین از متیلن بلو در ساخت محیط های کشت نیز استفاده می‌شود و یکی از رنگ های معروفی است که به محیط های کشت اضافه می‌شود.
این ماده میتواند توسط آنزیم های خاصی تجزیه شده و رنگ آن حذق شود. به همین دلیل نیز به عونان یک رنگ موقت شناخته می‌شود.
کاربرد های پزشکی متیلن بلو
این ماده جدای از کاربردهایی که به عنوان رنگ دارد، به عنوان دارو نیز استفاده می‌شود.
از این ماده برای درمان متموگلوبینمیا (افزایش مقدار متموگلوبین در خون) استفاده می‌شود. در قدیم نیز از آن برای درمان مسمومیت در اثر سیانید و همچنین عفونت های مسیر ادراری استفاده می شد.
روش اصلی برای تجویز این دارو، به صورت تزریق داخل وریدی است.
همچنین از متیلن بلو در دندان پزشکی برای شناسایی محل های تجمع باکتری ها استفاده می‌شود. متیلن بلو با رنگ آمیزی باکتری ها، محل تجمع آنها به صورت پلاک را مشخص کرده که میتواند به دندان پزشک کمک زیادی کند.
خرید متیلن بلو
برای خرید متیلن بلو می‌توانید از طریق همین صفحه سایت تمادکالا اقدام کرده و خرید خود را انجام دهید. محصول مورد نظر را انتخاب کرده و آنرا به سبد خرید خود اضافه کنید.
